Mutyzm wybiórczy

Mutyzm wybiórczy – mało znane, lecz coraz częściej występujące schorzenie u dzieci nie dające początkowo żadnych objawów, pierwsze symptomy można zauważyć przed piątym rokiem życia, charakterystycznym objawem jest unikanie nawiązania komunikacji w sytuacji wymaganej np. w bezpośrednim kontakcie z innymi w szkole, w sklepie, dotyczy to zwłaszcza sytuacji gdzie środowisko i otoczenie dziecka jest nowe, nie znane. Schorzenie nie ma nic wspólnego z brakiem umiejętności mówienia, zaburzeniami umysłowymi, czy brakiem znajomości języka.

Dziecko doznaje ogromnego lęku przed mówieniem, wręcz można określić go mianem fobii, ma to swoje podłoże psychologiczne, nie jest podyktowane przez wolę dziecka, które zachowuje się tak specjalnie, intencjonalnie, wręcz przeciwnie dla dziecka ten stan jest niekontrolowany, nie ma nic wspólnego z poczuciem nieśmiałości, czy wyobcowaniem, oraz niechęcią do kontaktowania się, dziecko zazwyczaj odgórnie nie chce uczestniczyć w żadnych grupowych spotkaniach, gdzie „narażone” jest na kontakt z nowymi osobami, po przez to może mieć trudności w nauce, w koncentracji uwagi, natomiast w środowisku dobrze mu znanym staje się wręcz nadpobudliwe jakby rekompensowało i wyzwalało emocje zablokowane wcześniej poza środowiskiem np. domowym. Charakterystycznym objawem jest, że dziecko wydaje się być wyłączone, zablokowane, nie ruchome pozbawione emocji, i gdy widzi kogoś po raz pierwszy lub znajduje się w nowym środowisku.

Przyczyny mutyzmu:

Przyczyny nie są jednoznaczne, lecz zawsze utożsamiane są z występowaniem permanentnego strasu wynikającego z nadmiernej aktywności części mózgu, w większości przypadków mutyzm jest dziedziczony genetycznie, poprzez sytuacje gdy dziecko już w życiu płodowym było narażane na wielki stres, który odczuwała matka będąc w ciąży, często poczucie osamotnienia, separacji z rodzicem.

Leczenie mutyzmu

Wiele potrafimy osiągnąć jako rodzice czy opiekunowie dziecka z mutyzmem, a najważniejsze to akceptacja dziecka takim jakie jest, pochwały, wzmacnianie zachowań pozytywnych, to angażowanie go w różne aktywności także te, wymagające kontaktu pośredniego lub bezpośredniego z nowym otoczeniem, , działanie polegające na przymuszaniu i naciskach do mówienia nie sprawdzi się, przyniesie odwrotne skutki do zamierzonych. Pomoc psychologa i logopedy to podstawa terapii, Każda terapia powinna być prowadzona indywidualnie, nie ma sprecyzowanych metod leczenia mutyzmu, należy pamiętać, że cechy mutyzmu nie są identyczne dla każdego przypadku, psychiatrzy oraz psycholodzy prowadzą ciągłe badania nad mutyzmem, który nie jest poznanym do końca schorzeniem.

Podsumowanie:

Charakterystyczne cechy kliniczne mutyzmu wybiórczego:

• wybiórczość wypowiedz,
• postawa ciała, wymowne zachowanie, głowa pochylona ku dołowi,
• brak chęci podjęcia kontaktu wzrokowego, unikania kontaktu,
• spadek aktywności ruchowej, lub wycofanie, bierność ruchowa poza domem rodzinnym,
• w środowisku rodzinnym nadpobudliwe, sprawiają problemy wychowawcze, dziecko może sprawnie manipulować znanym mu otoczeniem, być hałaśliwe, demonstracyjne,
• najczęściej objawy pojawiają się miedzy 3, a 6 rokiem życia wraz z rozpoczęciem nauki,
• zaobserwować można skłonności depresyjne, mimowolne moczenie się, lęki, fobie, tiki nerwowe zwłaszcza w przypadku braku wczesnej diagnozy.